Đợt vừa rồi mình mượn bên mấy anh em Motoplex Sài Gòn được chiếc Aprilia SR GT 200 để hoàn thành 1 cái tour cũng tầm nghìn cây số. Một hành trình trải qua chắc chắn để lại được nhiều điều, về xe cộ, sự thoải mái, cho đến các thành phần khác nhau trên xe. Tuy nhiên trong chủ đề này mình muốn tìm hiểu qua và nhắc lại về một thương hiệu có góp mặt trong chặng đường vừa rồi của mình, đó là Öhlins.
Chiếc xe mà mình đi được lắp sẵn cặp phuộc Öhlins với tên mã là AP243, được thiết kế theo kiểu Plug and Play dành riêng dòng SR GT 200, với khả năng điều chỉnh được các thông số khác nhau, từ trước tải cho đến độ đàn hồi thông qua núm xoay. Về đánh giá cặp phuộc này, mình hứa hẹn anh em ở một bài viết sau. Còn hôm nay, mình sẽ tổng hợp và chia sẻ với anh em vì sao Öhlins lại mắc tiền và giờ đây mình đã hoàn toàn hiểu sao khi được dịp trải nghiệm sản phẩm của thương hiệu này.
Nguồn gốc cái tên Öhlins
Mọi chuyện bắt đầu từ những năm 1976, có 1 tay đua xe mô tô địa hình người Thuỵ Điển và là nhà sáng lập của Öhlins Racing AB tên là Kenth Öhlins trong quá trình thi đấu thì nhận ra có 1 thành phần bên trong xe đã hoạt động kém hiệu quả, kéo theo việc điều khiển xe không như ý muốn. Hệ thống treo tệ hại, những pha tiếp đất từ độ cao lớn khi xe dễ dàng bị chệnh hướng. Độ nảy không phù hợp, lò xo nén ở mức độ không thể kiểm soát khi xe vận hành ở tốc độ thấp ảnh hưởng nhiều đến kết quả của các lần thi đấu.
Öhlins thời điểm ấy vốn là con nhà nòi khi cha của ông là chủ của 1 xưởng cơ khí, nhận ra rằng vấn đề này có thể được giải quyết. Chìa khoá nằm ở các thành phần bên trong hệ thống treo, nó bao gồm lò xo, khoang chứa dầu, các cuộn dây dẫn bên ngoài và cả cấu trúc của bộ giảm xóc. Öhlins tin rằng nếu mọi thứ có thể được chế tác một các tỉ mỉ hơn, sử dụng các vật liệu tiên tiến hơn và tập trung để tối ưu từng chi tiết một so với những gì mà các nhà sản xuất lớn của Nhật Bản thời đó làm, ông sẽ có thể nâng cấp hiệu quả vận hành của chiếc xe, thậm chí kéo theo cả 1 cuộc cách mạng của nền công nghiệp.
Lịch sử ra đời của công ty
Öhlins đã không sai. Thành lập công ty vào năm 1976, Öhlins ban đầu chỉ là đơn vị chế tạo ống xả, động cơ và giảm xóc. Nhưng kể từ năm 1980, mọi thứ đổ dồn vào việc phát triển hệ thống giảm chấn trên xe. Chỉ mất chưa đầy 2 năm kể từ khi nhìn ra được vấn đề đó, Gennady Moiseev - thành viên của đội đua Öhlins đã giành chức vô địch thế giới đầu tiên.
Năm 1981, Öhlins bắt đầu cung cấp giảm xóc cho những xe Moto X 250cc của đội đua Yamaha, và đến đầu những năm 1990, chiến tích có sự góp mặt của thương hiệu Öhlins cũng đã ghi nhận đối với giải đua của dòng xe 500cc (nay là Moto GP) và nhiều giải đua khác. Thực ra thì bắt đầu từ năm 1986, lịch sử Öhlins trải qua 1 bước ngoặt sau những thành công đó là họ đã được Yamaha chú ý và quyết định mua lại một phần của Öhlins Racing AB. Sau thương vụ, Öhlins vẫn tiếp tục hoạt động như một công ty độc lập trong tập đoàn Yamaha.
Mặc dù không trực tiếp tham gia vào hoạt động của công ty một thời gian tương đối lâu sau đó, thế nhưng đến năm 2007, Kenth Öhlins quyết định mua lại 95% cổ phần của công ty từ Yamaha, giúp ông trọn quyền quản lý thương hiệu này. Vào tháng 11 năm 2018, Tenneco mua phần lớn cổ phần của Öhlins.
Sản phẩm đầu tiên tạo tiếng vang lớn
Năm 1998 đánh dấu thành tựu lớn trong lịch sử phát triển sản phẩm của Öhlins khi họ đã hợp tác với Tenneco Automotive để phát triển thành công Continuously controlled Electronic System (CES), hệ thống phuộc điện tử kiểm soát liên tục.
CES tích hợp những tiến bộ mới nhất lúc bấy giờ ở cả công nghệ thủy lực và điện tử vào một hệ thống treo bán chủ động duy nhất. Một kiến trúc hệ thống CES điển hình bao gồm các thành phần quan trọng có thể kể tới như 4 bộ giảm xóc có van CES điều khiển được của Öhlins, cảm biến vị trí và gia tốc theo dõi chuyển động của bánh xe và thân xe, và một bộ phận điều khiển điện tử thực hiện chức năng điều khiển và quản lý giao tiếp cần thiết giữa các bộ giảm xóc, giữa các cảm biến khác nhau và những hệ thống trên xe.
Trung tâm của hệ thống là van CES, một bộ điều khiển áp suất thủy lực được thiết kế đặc biệt để phù hợp với các yêu cầu sử dụng khác nhau đối hệ thống treo. Khi được lắp đặt trên xe, người dùng sau đó có thể chủ động điều khiển hệ thống treo sao cho phù hợp với điều kiện vận hành, thông qua các chế độ lái khác nhau. Ngoài ra, hệ thống treo ở chế độ thích ứng cũng sẽ tự động nhận biết và điều chỉnh đặc tính của giảm xóc theo thời gian thực, các thông số liên tục thay đổi với tần suất lên tới 400-500 lần/giây để tối ưu hiệu quả giảm xóc trong mọi điều kiện.
Nhờ mang nhiều ưu điểm, hệ thống phuộc điện tử CES của Öhlins phù hợp với nhiều loại xe khác nhau, từ xe máy, mô tô, xe đua, xe thể thao cho tới xe tải hạng nặng, xe buýt, xe quân sự hay dùng cho các loại máy xúc, máy kéo công trình. Năm 2003, CES được sản xuất hàng loạt, chủ yếu dành cho mẫu Volvo S60R. Tính đến năm 2015, đã có 5 triệu bộ giảm chấn CES được bán ra thị trường và con số này đã tăng gấp đôi vào năm 2017.
Tiếp tục ra đời các hệ thống giảm xóc vượt trội
Năm 2006, Öhlins tung ra thị trường Hệ thống giảm xóc ống đôi Öhlins TTX. Thiết kế ống đôi kiểm soát dòng dầu 2 chiều qua piston và qua ống đôi, từ đó có thể điều chỉnh dầu khi nó đi qua các van nén, giúp kiểm soát áp suất trên mỗi bên của piston. Öhlins đã đầu tư nhiều giờ nghiên cứu để hoàn thiện thiết kế ống đôi điều tiết dầu này, giúp đảm bảo hiệu suất làm việc của giảm chất, đảm bảo cho người lái an toàn, đồng thời cải thiện khả năng kiểm soát và bám đường.
Tiếp đó, việc ra mắt hệ thống treo bán chủ động Öhlins Mechatronic trên mẫu Ducati Multistrada 1200S hồi năm 2009, Ducati Panigale vào năm 2012 hay hệ thống Mechatronic Smart EC trên Yamaha R1M và Ducati Panigale 1299S vào năm 2014 cũng là một trong những dấu ấn mà Öhlins để lại đối với thị trường mô tô thương mại, giúp tên tuổi của họ được biết đến nhiều hơn trong lĩnh vực này.
Được nhiều đơn vị hợp tác
Öhlins ngày nay tiếp tục phát triển hệ thống treo cho các ngành công nghiệp ô tô, mô tô, xe đạp leo núi và mô tô thể thao. Khoảng 97% tổng sản lượng được xuất khẩu và Öhlins đã phân phối tại hơn 50 quốc gia trên toàn thế giới. Công ty cũng sản xuất các loại linh kiện xe khác, bao gồm bộ trợ lực lái và hệ thống kiểm soát độ cao của xe. Öhlins có 320 nhân viên và trụ sở chính tại Upplands Väsby, Thụy Điển, nơi cũng có các bộ phận R&D chính và là nơi sản xuất. Öhlins cũng có các văn phòng chi nhánh và công ty con trên toàn thế giới, bao gồm Thụy Điển, Thái Lan, Đức và ở Mỹ.
Öhlins nổi bật như 1 cái tên mang đến nhiều thành tích nội bật cho các đội đua ở khắp các giải đấu khác nhau, chẳng hạn như MotoGP, Formula One, FIA World Endurance Championship, FIA World Rallycross Championship, World Rally Championship, World Superbike Championship và British Superbike Championship. Hơn 300 chức vô địch thế giới và các danh hiệu lớn khác đã được ghi nhận với sự góp mặt của bộ giảm xóc Öhlins. Öhlins cung cấp sản phẩm của công ty cho các nhà sản xuất xe máy trên toàn thế giới, chẳng hạn như Aprilia, BMW, Ducati, Honda, Kawasaki, Triumph và Yamaha.
Đang tải...